Alfred Andersch

1. Rerik aan de Oostzee. Al is het Duitse havenstadje afgelegen , toch doen de nazi's ook hier hun macht gelden. De hoofdpersonen in De laatste reden lijden onder de dreiging: instructuur Gregor en visser Knudsen, die beiden het vertrouwen in hun communistische partij verloren hebben, dominee Helander en het joodse meisje Judith. Hun leven is in gevaar en ze proberen de terreur te ontvluchten. Zelfs een houten beeldje dat een lezende kloosterleerling voorstelt, is niet veilig voor de machthebbers: het mag als 'ontaarde kunst' niet meer worden getoond. Binnen het dramatische gebeuren heeft het verlangen van Knudsens leerjongen naar verre ooden symbolische waarde.