40-dagen Rechters; Overdenking bij Rechters 17; Micha
Leestekst: Rechters 17:1-13
Ze hebben elkaar, tijdens hun leven, nooit ontmoet; de naamgenoten Micha uit Efraïm en de profeet Micha uit Moreset in Juda. Tussen hun levens zaten ruim 3 eeuwen, meerdere koningen en meerdere keren dat God Zijn volk moest bevrijden.
De mannen hebben ieder een totaal verschillende rol en hun leven had een geheel andere betekenis. En toch,… toch is er een prachtige verbinding door de bijzondere betekenis van hun naam:
Micha: Wie is als יהוה (de Heere)
Na de dood van Simson (11e eeuw voor Christus) vervalt het volk Israël opnieuw in een dubbelhartig geloof en ontrouw jegens God. Micha, een man uit Efraïm, wordt als voorbeeld gesteld om de staat van het geloof van het volk duidelijk te maken.
Micha uit Moreset is een profeet in de tijd van de koningen Jotam, Achaz en Hizkia, een tijdgenoot van Jesaja (zo rond 750-700 voor Christus). Zijn uitspraken zijn opgetekend in het gelijknamig bijbelboek. Hij waarschuwt het volk tegen de naderende val van Jeruzalem, de verwoesting van de tempel en de Babylonische ballingschap. Hij is zeer kritisch op de sociaal economisch omstandigheden en de wijze waarop ook de religieuze elite daarmee omging.
De eerste Micha is zelf een voorbeeld van een volk dat steeds minder luistert naar God. En als gevolg daarvan blijkt zijn eigen naam steeds minder van toepassing: Israël is steeds minder “als de Heer”. In de overdenking van gisteren ging ik al in op zijn fouten en zijn halfhartige relatie met God.
De profeet Micha geeft stem aan de waarschuwing tegen deze manier van leven. Maar, zijn waarschuwing gaat verder dan alleen zijn eigen stam. Hij roept alle volken op te luisteren naar God en de consequenties van hun handelen te aanvaarden. Hij roept op om de betekenis van zijn eigen naam waar te maken door te luisteren naar God en nederig Zijn weg te gaan.
Alleen goed doen is niet genoeg
Beide Micha’s leven in een tijd dat het luisteren naar God steeds verder naar de achtergrond verdwijnt. Geld en voorspoed lijken belangrijker, dan de eeuwigheidswaarde die het volgen van God in zich draagt. En beide mannen tonen, weliswaar op geheel andere wijze, hoe geldzucht en eerzucht ons van de weg van God afleidt. En ze tonen hoe mensen vergeten dat de werkelijke bevrijding uit onderdrukking en slavenij van God werd ontvangen. En hoe makkelijk wij vergeten wat onze werkelijke opdracht is:
Er is jou, mens, gezegd wat goed is,
je weet wat de HEER van je wil:
niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten
en nederig de weg te gaan van je God.Micha 6:8
Goed of recht doen alleen is niet genoeg. Het leven zit vol keuzes die ons zomaar doen afwijken van de weg van onze God. De enige wijze waarop we dat kunnen voorkomen, is trouw te blijven. Door te luisteren naar God en Zijn Woord, stellen we ons open voor Zijn Geest, die ons leidt. Alleen dan blijven we op de route om nederig de weg te gaan van onze God!
Maar, hoe houden we dat vol?
Micha uit Efraïm was geen slecht mens. Ondanks het dienen van de afgoden, zijn selectieve gehoorzaamheid als het om de Wet en de Tien Geboden aankwam en het beeld van God in zijn eigen heiligdom, had hij zeker ontzag voor God. En gevoelsmatig wist hij dan ook dat hij de Leviet uit Bethlehem moest opnemen in zijn huis (vers 10). Hij vroeg hem priester voor zijn huis te zijn. Hij behandelde hem als zijn eigen zoon, gaf hem een woning, gaf hem kleding en hoopte zo op de gunst van God (vers 13).
Hoe treffend is het dan te beseffen dat zijn naamgenoot de profeet is die de geboorteplaats van de Messias bekend mag maken.
1Uit jou, Betlehem in Efrata,
te klein om tot Juda’s geslachten te behoren,
uit jou komt iemand voort die voor mij over Israël zal heersen.
Zijn oorsprong ligt in lang vervlogen tijden,
in de dagen van weleer.
2Totdat de vrouw die zwanger is haar kind heeft gebaard,
worden zijn broeders aan hun lot overgelaten.
Daarna zullen wie er nog over zijn
terugkeren naar de andere Israëlieten.
3Hij zal aantreden en hen als een herder weiden,
bekleed met de macht van de HEER, zijn God,
met de majesteit van diens verheven naam.
Zij zullen veilig wonen,
want hij zal heersen tot aan de einden der aarde,
4en hij brengt vrede._Micha 5:1-4
Ieder op hun eigen wijze leren de beide Micha’s over het belang van onze trouw aan God. En gelukkig leren beide Micha’s ons ook dat er hulp is om ons daarin te sterken. Hulp uit Bethlehem, het broodhuis!
In een nederige stal in die nederige stad (te klein om tot Juda’s geslachten te behoren) is God zelf mens geworden. Hij werd mens zodat Hij, na een leven onder de mensen, al onze schuld en al ons onvermogen op zich zou nemen. Hij werd mens, stierf de kruisdood om daarna wederom op te staan en alle volken, ook u, jou en mij, Zijn vrede te schenken.
Tycho Jansen
