Vandaag slaan we het Bijbelboek Rechters open.
Zoals al eerder genoemd begint het bijbelboek bij de dood van Jozua. Die dood en de verandering die daarna begon, wordt direct na dit gedeelte herhaald (in Rechters 2:6 en verder). Dat onderstreept hoe het sterven van Jozua (en met hem de generatie die de bevrijding uit Egypte hadden meegemaakt) een breuklijn in de tijd is. Daarna veranderde het volk Israël, het geloof van het volk bleek steeds meer halfhartig.
Na de dood van Jozua verandert Israël
Die verandering was geen revolutie. Net als in de tijd van Jozua trok het volk het Beloofde Land in. Het lijkt haast alsof het boek Rechters een vervolg is op het slot van Jozua. De stammen van Israël veroverde stad na stad en verjoeg koning na koning.
Maar in vers 19 lijkt er iets te veranderen. De overwinning van het volk blijkt niet volledig.
Met de hulp van de HEER maakte Juda zich meester van het bergland, maar het lukte niet om de bewoners van de laagvlakte te verdrijven, want die beschikten over ijzeren strijdwagens.
En ook in de verzen daarna blijkt hoe het volk de overwinningen niet volledig doorzet. Misschien was er in de laagvlakte nog een excuus van militaire overmacht. Men stond immers tegenover ijzeren strijdwagens. Maar in vers 21 wijkt de stam Benjamin willens en wetens af van de wil van God; zij lieten een vreemd volk (de Jebusieten) in Jeruzalem wonen. Daarna volgen tal van voorbeelden waaruit blijkt dat het volk de strijd steeds makkelijker leek op te geven. En, niet zonder gevolgen. Aan het eind van hoofdstuk 1 wordt een deel van het volk Israël (de stam Dan) overheerst door de Amorieten.
In het begin van hoofdstuk 2 (vers 1-5) verschijnt een engel van God. En, de waarschuwing die deze boodschappen brengt, is duidelijk.
1 Er kwam een engel van de HEER uit Gilgal naar Bochim. Daar zei hij: ‘Ik heb jullie uit Egypte geleid naar het land dat ik jullie voorouders onder ede had beloofd. Ik heb gezegd dat ik mijn verbond met jullie nooit zou verbreken. 2 Maar jullie mochten geen verdragen sluiten met de inwoners van dit land en hun altaren moesten jullie afbreken. Maar jullie hebben niet geluisterd naar wat ik heb gezegd. Hoe hebben jullie dat kunnen doen? 3 Daarom heb ik besloten dat ik de inwoners van dit land niet voor jullie zal verdrijven. Zij zullen jullie in hun netten verstrikken en hun goden zullen jullie ondergang worden.’
Het volk schrikt. Het barst zelfs in gejammer uit en noemt de plaats waar de engel aan hen verscheen Bochim, jammerplaats.
Halfhartig geloof, waardoor de strijd blijft
Wat was er mis gegaan? Waar was Israël van de weg van God afgeraakt?
Het volk Israël was vergeten dat ze met een opdracht het Beloofde Land was ingetrokken. De strijd werd een eigen strijd, waardoor de hulp van God langzaam op de achtergrond raakte. En zo werd langzaam de afhankelijkheid van God losgelaten. Het volk ging eigen keuzes maken, maar vergat dat Gods hulp onmisbaar zou zijn. En dan blijkt dat niet kunnen (vers 19) eigenlijk niet willen is. Want Gods hulp was de overmacht van ijzeren strijdwagens, van onneembare vestingen en oersterke volken te breken.
Ieder mens kent strijd in zijn of haar leven. En, helaas wordt in deze gebroken wereld niet iedere strijd gewonnen. Maar, geen enkele strijd, strijd je alleen. Denk maar aan de woorden van Christus bij de uitzending van Zijn leerlingen, het slot van het Evangelie van Matteüs (28:20b):
En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van de wereld.
Ik bid je van harte toe dat je momenten in je leven herkent, waarin de strijd niet door, maar voor jou werd gestreden!
Tycho Jansen
