In ieder van ons schuilt een Gideon of in de woorden van deze tijd: ‘je suis Gideon’ (ik ben Gideon). Maar dan niet zozeer de held; vooral de ongelovig en onzekere Gideon.
Zonder enige twijfel is Gideon de bekendste rechter uit het bijbelboek Rechters. Zijn glorieuze overwinning met slechts een handjevol mannen (zijn Gideonsbende) behoort tot de meest bekende Bijbelverhalen. En Paulus noemt hem een geloofsheld (in Hebreeën 11:32).
En terecht: Gideon wordt door God geroepen om het volk te bevrijden. God schonk hem een opdracht. God schonk hem vertrouwen.
Echter, op het moment dat God hem aanspreekt, blijkt er bij Gideon alles behalve vertrouwen te zijn; niet in God en niet in zichzelf.
Een man zijn tijd
Het tijdsbeeld is herkenbaar uit de vorige hoofdstukken: “Maar de Israëlieten deden wat slecht is in de ogen van de HEER.” (Rechters 6:1). Vervolgens lezen we dat het volk al jarenlang onder de voet wordt gelopen door meerdere woestijnvolken.
Gideon is een man van zijn tijd. Hij kent, zo gezegd, het klappen van de zweep. Om nog iets van de oogst te redden, dorst hij graan in een wijnpers. En juist op dat moment legt God contact. En dan blijkt: het leven in de verdrukking zit Gideon behoorlijk hoog.
Er volgt een dialoog, vers 12-18.
engel (God): ‘יהוה (de Heer) zij met je, dappere krijgsman.’
Gideon: Pfff, vertel mij eens… als יהוה (de Heer) werkelijk met ons is,
waarom zitten wij dan in deze ellende?
Waar zijn nu die wonderen van vroeger?
En waarom laat een god die bevrijdt, mijn volk dan nu zo lijden?
engel (God): Ik zeg je: Toon je moed en wees zelf de verlosser!
Gideon: Pfff, vertel mij eens…. dat kan ik toch niet. Wie ben ik nou?
engel (God): Dat kan je, omdat ik je zal helpen.
Gideon: Nou, daar wil ik dan wel bewijs van. Wacht hier, dan heb ik iets voor u.
engel (God): Goed, ik blijf hier totdat je terugkomt.
Ongelovig gebrek aan vertrouwen
Zelfs al leef ik niet in onderdrukking of onder bedreiging, toch bevliegt soms ook mij de twijfel.
Waar is God in Syrië, in Oost-Ghouta, waar onschuldige kinderen sterven?
En ziet God om naar mensen, in deze tijd waarin de eenzaamheid toeneemt?
En hoe diep zit in mij niet de wens om God te beproeven? De diepe wens om bewijs? Om een wonder?
Heel eerlijk: als het kwaad mijn dierbaren treft, dan ligt het gebed om een wonder vooraan op mijn tong!
De reactie van Gideon is een goede samenvatting van het ongeloof dat ook mijn hart soms binnendringt. Wat dat betreft: Je suis Gideon…
In de hele eerste ontmoeting valt Gods naam (יהוה) alleen in (een) verwijtende zin.
En God wordt niet boos? Nee, hij wacht!
En daarmee overwint God de onzekerheid van Gideon.
“Nee, mij moet u niet hebben. Ik ben een no-body”. Een gebrek aan zelfvertrouwen, dat tot een overschot aan afweer leidt. En ook daarin blijkt Gideon ons een spiegel voor te houden.
God reageert heel simpel: Ik zal je helpen.
Gideon verloor het geloof in ‘God met ons’, maar krijgt er de kracht van ‘God met mij’ voor terug.
Ter overdenking:
- Het offer op Goede Vrijdag en de verlossing op de Paasmorgen, maken dat wij allemaal leven onder de Genade ‘God met ons’ (Emmanuel). Maar mocht het wereldnieuws je doen twijfelen, begin dan bij God met mij… begin bij de wereld om je heen… en vraag Hem te helpen die wereld te veranderen.
Tycho Jansen
