Vandaag, woensdag 4 april, herdenkt de wereld de moord op dr. Martin Luther King.
De herdenking bepaalt ons bij de belangrijke vraag: wat is de erfenis van zijn strijd tegen discriminatie en sociale ongerechtigheid? En wat is mijn aandeel in die strijd?
Het antwoord op die vraag mag ons gerust een moment doen verstillen. Natuurlijk zijn er positieve ontwikkelingen te noemen, maar sociale ongerechtigheid en discriminatie op grond van ras, geloof of geaardheid bestaat nog steeds.
Dr. Martin Luther King jr.
Maar, al is de droom van dr. King nog niet volledig uitgekomen, toch leeft de hoop uit die droom nog even sterk. Hij was het die zijn generatie en de generaties die na hem kwamen de woorden heeft gegeven om die droom levend te houden.
De beroemde toespraak ‘I have a dream…’ wordt wel de belangrijkste toespraak uit de moderne geschiedenis genoemd. En inmiddels vijftig jaar later raakt deze toespraak nog steeds miljoenen mensen. De droom van dr. King verbindt al die miljoenen mensen in het verlangen naar een betere en mooiere wereld. Een wereld waarin mensen gelijk zijn en waarin rechtvaardigheid stroomt als water; Een wereld naar het beeld van het Koninkrijk van God.
Dominee King toonde de wereld zijn droom. En door die droom verbond en verbindt hij mensen van alle rassen, geloven en geaardheid. Hij sprak over een droom, die voortvloeide uit zijn levende geloof, dat God ons gelijk en gelijkwaardig geschapen heeft. Hij zegt daarover in zijn toespraak:
“Ik heb een droom dat op een dag dit volk zal opstaan en de ware betekenis van zijn credo zal naleven: “Wij zijn van oordeel dat de volgende waarheden vanzelf spreken: dat alle mensen gelijk geschapen zijn”.
Hij zegt: het volk zal opstaan… zijn droom ging niet over een beweging van buitenaf. Zijn droom ging over een verandering in de mens zelf. Een verandering in mij, die mij doet opstaan en die mij gelijkwaardigheid en gerechtigheid als uitgangspunt voor mijn handelen laat zijn. Dr. King deed in zijn droom een beroep op onze eigen vrije wil, die ieder mens van onze Schepper heeft gekregen.
Ieder van ons is geschapen naar het beeld van God zelf en met een vrije en bevrijde wil om niet als slaaf te hoeven leven. En daarom ligt de sleutel naar gerechtigheid bij onszelf. In dat licht citeerde dr. King de opdracht die de profeet Amos al aan ons mocht meegeven:
Laat het recht stromen als water,
de gerechtigheid als een altijd stromende beek. (Amos 5:24)
Vaak genoeg leef ik mijn leven en maak ik mijn keuzes, zonder me bewust te zijn dat ik een vrij mens ben. Enkele dagen terug vierden we het Paasfeest. Het feest van de bevrijding; Christus overwon voor ons de dood en het kwaad. De ultieme bevrijding van de slavernij die ons weerhoud om als vrije mensen te leven. Een vrijheid om te werken aan de wereld in vrede en gelijkheid; aan het Koninkrijk van God op aarde.
Dr. King verwijst naar die vrijheid met de woorden van de apostel Paulus:
Er zijn geen Joden of Grieken meer, slaven of vrijen, mannen of vrouwen – u bent allen één in Christus Jezus (Galaten 3:28).
Al groeit de Kerk (God zij dank) op tal van plaatsen; de trieste conclusie is dat in vergelijking met de tijd van dr. Martin Luther King zowel in de Verenigde Staten, als in Europa de ontkerkelijking enorm is toegenomen. Toch is het een teken van hoop dat mensen, ongeacht geloof, ras of geaardheid, zoveel inspiratie halen uit deze bijzondere dominee. Miljoenen mensen delen in zijn droom, die ons terugbrengt bij onze Schepper (“alle mensen gelijk geschapen”) en onze Bevrijder.
De verbinding die (wereldwijd en dwars door onze verschillen heen) uitgaat van de herinnering aan het leven en sterven dr. Martin Luther King, geef niet alleen hoop. Nee, als we zijn leven en werken herdenken, dan maakt die herinnering ons bewust van onze opdracht: samen bouwen aan wereld in vrede en vrijheid.
Een opdracht voor alle generaties. Of, met zijn woorden:
Wanneer we vrijheid laten klinken, wanneer we het van uit elk dorp en elk gehucht van uit elke staat en elke stad laten klinken, zullen we in staat zijn de dag te bespoedigen waarop alle kinderen van God, zwarte mensen en blanke mensen, joden en niet-joden, protestanten en katholieken, de handen ineenslaan en de woorden zingen van de oude gospelsong:
Eindelijk vrij! Eindelijk vrij! Dank God almachtig, wij zijn eindelijk vrij!
“Free at last! Free at last! Thank God Almighty, we are free at last!”
Tycho Jansen
