Mooi, maar tegelijk ook een moeilijk te begrijpen belofte: bidt en u zal gegeven worden… Puur evangelie, maar niet het teken om gerust achterover te hangen. In één adem met de belofte klinkt midden in het evangelie, op de basis van het gehele oude testament een oproep om onze vrije wil verstandig te gebruiken.
Vraag en er zal je gegeven worden, zoek en je zult vinden, klop en er zal voor je worden opengedaan. Want ieder die vraagt ontvangt, en wie zoekt vindt, en voor wie klopt zal worden opengedaan. Is er iemand onder jullie die zijn kind, als het om een brood vraagt, een steen zou geven? Of een slang, als het om een vis vraagt? Als jullie dus, ook al zijn jullie slecht, je kinderen al goede gaven schenken, hoeveel te meer zal jullie Vader in de hemel dan het goede geven aan wie hem daarom vragen. Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten. (Mattheus 7:7-12)
Alleen al door het van deze tekst afgeleide gezegde “zoek en je zult vinden”, is dit één van de bekendste citaten uit de bijbel. De vertalingen lopen iets uit één; vragen wordt ook wel vertaald met bidden en de toevoeging “het hart van” in vers 6 ontbreekt wel eens. En in sommige uitgaven van de Bijbel staat boven dit gedeelte: gebedsverhoring.
de Bergrede
Deze bijzondere belofte van Christus is onderdeel van zijn beroemdste preek; de Bergrede. Het tekstgedeelte is het hart van het evangelie, zoals Matteüs ons dat heeft nagelaten. Tal van onderdelen van de Bergrede vonden hun eigen plek in het dagelijks leven van vrijwel iedere christen. Alleen al het Onze Vader wordt wereldwijd iedere dag miljoenen keren gebeden. En uit de Bergrede zijn tal van gezegden of wijsheden, die ook veel niet-christenen bekend in de oren klinken.
Ook in dit deel betrekt Christus ons bij een niet te beseffen groot wonder: de Hemelse Vader heeft ons op het oog. En al is de exacte betekenis van deze drie beloften over bidden, zoeken en kloppen een mysterie op zich: De Zoon toont dat Zijn Vader ook ons als Godskinderen ziet!
Toch stopte de tekst niet bij de belofte van de gebedsverhoring! Naast het al genoemde gezegde, zit er in dit specifieke tekstgedeelte ook een omgekeerd spreekwoord. In vers 12 geeft Christus ons als richtlijn:
“Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten.“
Dat klinkt als de omgekeerde benadering van het gezegde: ‘wat u niet wilt dat u geschied, doe dat ook een ander niet’. Een benadering die mij niet zegt wat ik niet moet doen, maar die juist uitgaat van het positieve.
de Wet en de Profeten
En dan de verwijzing naar (het hart van) de Wet en de Profeten. Kennelijk is er een samenhang tussen de belofte van gebedsverhoring, de omgang met elkaar en de Wet en de Profeten.
Die samenhang blijkt niet ver weg. In de tijd van de Babylonische ballingschap spreekt de profeet Jeremia al over de gebedsverhoring die zal komen (Jer. 29:1–14) . Net als Christus spreekt hij over zoeken en vinden, bidden en beantwoord worden: God blijft zijn trouw aan zijn belofte; Zijn hand laat niet los.
Echter, ook Jeremia geeft aan dat onze Schepper daarin ruimte laat voor onze vrije wil. Ook die gave laat Hij niet los.
“U zult zoeken en vinden, wanneer u naar mij vraagt met heel uw hart.“ (vers 13)
Vrije wil om te kloppen, bidden en zoeken
Christus en de profeet Jeremia leren ons dat de belofte van gebedsverhoring inderdaad het hart is van de Wet en de Profeten en het evangelie. Want de Vader wil ons, zoals Jeremia zegt: “toekomst en hoop geven” (vers 11). Maar als een echte Vader dwingt Hij zijn kinderen niet, hij laat hen de keuze.
Hij gaf ons een vrije wil. Een vrijheid die ons soms in grote moeilijkheden brengt. Maar ook de vrijheid die de basis is om volledig voor de Vader te kunnen kiezen.
