Layla is een vluchteling
Layla vlucht van Afghanistan naar Pakistan, maar haalt de grens niet eens. Met haar twee-jarige dochter Aziza en de eerste vrouw van haar man probeert ze met een bus mee te reizen. Maar vrouwen mogen niet reizen zonder een mannelijk familielid. Ze moeten iets bedenken.
Oorlogskind
Layla is in de oorlog geboren. Eerst was de oorlog “ver weg”, in ieder geval buiten Kabul, de stad waar ze woonde. Haar broers, die ze nooit heeft gekend, kwamen om als soldaten. Mama was depressief en Layla dacht dat ze niet geliefd en niet genoeg was. Layla had één vriend, Tariq. Hij was een been verloren toen hij als kind getroffen werd door een bomaanslag. Later zou hij zijn andere been verliezen in een vuurgevecht. Hij zou een torso met twee stompjes worden en overlijden aan zijn verwondingen. Vlak nadat Tariq met zijn gezin is gevlucht, voelt Layla dat haar lichaam veranderde. Ze denkt met enige schaamte terug aan die avond en wat zij en Tariq hadden gedaan en beseft zich dat er leven groeit in haar buik. Kort daarna valt er een bom op het huis waar Layla en haar ouders wonen. Layla staat op dat moment in de tuin waardoor ze “slechts” door de lucht vliegt en ongelukkig neerkomt. Op ongeveer anderhalve meter afstand valt de romp van haar vader neer. Haar moeder ziet ze nooit meer terug.
Vastgegrepen
Wist je dat ik helemaal geen lezer ben? Ik schrijf al gedichten, verhalen, liedjes sinds ik een pen tussen mijn vingers kan houden, maar lezen? Het heeft nooit in me gezeten.
Toen ik jong was, zei iedereen daar wat van. Als ik schrijfster wilde worden, dan moest ik lezen! Eenmaal wat ouder, begon ik de wijsheid daarvan te zien en besloot ik het toch maar te proberen. Zo ontdekte ik dat ik de juiste verhalen moest kiezen. De verhalen die me vastgrepen, die me meenamen. En voor ik het wist las ik voor de eerste keer een boek uit. En voor de tweede keer! Als het me vastgrijpt, dan lukt het. Dat is iets wat het boek dat ik nu lees, misschien wel het meest van allemaal heeft gedaan.
Mij vastgrijpen…
Ik begin mij te beseffen dat Layla geen verzonnen hoofdpersoon is. Layla is geen meisje dat bedacht is voor amusement, een fantasiepersoon gecreëerd om een mooi en spannend avontuur te beleven. Dat is ze niet. Ze is een voorbeeld van iemand die op dit moment leeft.
Wat ik lees, is niet een verzonnen geromantiseerd verhaal met een mooie afloop. Wat ik lees, gebeurt echt. Dagelijks.
Verraden
Als Layla met haar dochter Aziza en de eerste vrouw van haar man bij de bushalte staat, vraagt ze de man die er het meest betrouwbaar uitziet om kaartjes voor hun te kopen. Om te zeggen dat hij haar neef is, als er naar hun wordt gevraagd. Meer hoeft hij niet te doen. Layla kan niet terug naar haar man. Hij mishandelt hun, hij mishandelt Aziza!
Hij gelooft dat ze veilig zijn in dit land van oorlog.
Ik moet huilen als ik lees dat ze doelbewust worden verraden, de bus uit worden geschopt en worden teruggebracht naar Kabul. Naar de plek waar je de raketten kunt horen gieren, nooit wetend waar ze zullen neerkomen. Op jou huis of op dat van je buurman? Ik moet huilen, want ik weet dat er ergens kilometers hier vandaan, een Layla rondloopt.
De afloop staat vast
Weet je waarom ik niet van lezen hield? Ik wilde het zelf doen. Ik wilde zelf beslissen wat er met de jongen zonder been gebeurde, hoe het gezin de bomaanslag overleefde… Het zat me niet lekker dat iemand anders voor mij had bedacht dat de jongen zijn andere been zou verliezen en dat van het gezin alleen het kind de aanslag overleefde. Het zat me niet lekker, dat de afloop al was bepaald.
Maar zo is het wel. De afloop is voor heel veel mensen, kilometers verderop al bepaald. Dat doet me pijn, maar helpt me wel inzien dat er andere dingen zijn die ik kan doen. Vanavond begin ik met mijn handen vouwen en mijn ogen sluiten. Er is één Iemand die hierboven staat, één Iemand die mensen kan veiligstellen in Zijn Hand. Hij is de schrijver van ieders verhaal.
En het loopt altijd af aan de voet van Zijn troon…
of in de warmte van Zijn omhelzing.
Khaled Hosseini – Duizend schitterende zonnen
