‘Waarom spreekt u in gelijkenissen tot hen?’ vragen Jezus’ leerlingen. Vaak zien we ze als (zondags)verhaaltjes die Jezus gebruikt om dingen simpeler te maken. Zoals wij verhalen gebruiken.
Jezus lijkt het soms alleen maar moeilijker te maken in Zijn gelijkenissen.
Jezus’ antwoord maakt het nog ingewikkelder: Hij wijst hen op de woorden van Jesaja die stelde dat Israël verhard en afgestompt was (Jes. 6:6-13). Volgens Jezus gaan deze woorden nu opnieuw op en dit zien we terug in het verhaal van Matteüs. Jezus verricht wonderen, maar wordt bekritiseerd door de farizeeën, die vervolgens om een wonder vragen om zijn autoriteit te bevestigen. Ze zien het wonder maar niet het teken: Gods nieuwe wereld is begonnen. Jezus beweegt zich openlijk in hun midden, maar de Israëlieten missen hun Messias waar ze bij staan.
Met de gelijkenissen gebeurt hetzelfde: ze horen, maar ze begrijpen het niet. Ze kijken, maar zien het niet.
Daarom wordt het openlijke en publieke onderwijs van Jezus nu vervangen door onderwijs in de vorm van gelijkenissen. Waar de discipelen van Jezus het inzicht in Gods koninkrijk wordt gegeven, krijgt Israël nu gelijkenissen: uitnodigend en veroordelend tegelijkertijd. Ze zijn duidelijk genoeg voor wie ervoor openstaat en vaag genoeg voor wie er niet voor openstaat.
Als jij goed luistert, vragen stelt en actief nadenkt, leiden de gelijkenissen tot dieper inzicht.
Als jij oppervlakkig luistert en denkt te weten waar het over gaat, maar het eigenlijk mist, wordt je steeds minder ontvankelijk.
Gelijkenissen.
Ze zijn verwarrend én verhelderend.
Alles hangt af van hoe we luisteren.
Goed luisteren is niet passief.
De kunst van het luisteren vraagt om inspanning en concentratie en lijkt steeds lastiger te worden in een wereld vol prikkels en afleiding.
Het gaat om horen en begrijpen.
Echt horen heeft alles te maken met de houding van je hart.
Je echt te durven laten aanspreken door de woorden van Jezus.
De tijd nemen om de drukte in je hoofd, in je hart en in je lijf tot rust te laten komen zodat je met een ontvankelijke houding begint.
Echt begrijpen betekent de woorden van Jezus tijd geven om wortel te laten schieten in je hart. Door ze te overdenken en er over te mediteren. Zo ontstaat er een vruchtbare voedingsbodem waarin Jezus’ woorden kunnen groeien.
Verder nadenken
– Als je in je hart kijkt, welke dingen groeien daar dan het hardst? Hoe kun je ruimte maken voor de woorden van Jezus?
– Neem een moment om stil te worden. Luister het lied ‘spreek O Heer’ en mediteer over de woorden ‘Laat wie oren heeft goed luisteren!’
Auteur
Deze overdenking is geschreven door spreker en voorganger Bart van Nes. Deze week is een prachtig boek van hem verschenen over de gelijkenissen in Mattheüs en de rode draad die hierdoor heen loopt: “De zaaier, de koning en de erfgenaam“.
Boeiend en verfrissend. Je vindt deze natuurlijk in onze webshop!
