Kerst. Voor de èèn een belangrijke en wezenlijke tijd, vol gezelligheid en warmte. Voor de ander misschien een periode die ze het liefst over zouden slaan. De gezette verwachtingen en de door de media aangejaagde en opgedrongen sfeer van gelukzaligheid geeft weinig ruimte aan degenen die te maken hebben met depressie of verdriet. Ook zijn er mensen die opzien tegen deze dagen omdat juist dan het gedoe in de familie zo zichtbaar wordt aan een lege tafel. Of omdat die mooi gedekte tafel niet meer is dan een maskering van een onderling gebrek aan eenheid. Kerst is voor jou misschien wel een tijd van uitersten, waar spanning en vieren strijden om voorrang. En Kerst komt al snel dichterbij.
Laat onder u de gezindheid heersen die Christus Jezus had. Hij die de gestalte van God had, hield zijn gelijkheid aan God niet vast, maar deed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. (Fil. 2:5-7)
Juist met kerst vieren we dat Christus Jezus Zijn gelijkheid aan God niet vast hield, maar er afstand van deed en gelijk werd aan een mens tot aan die kribbe in Bethlehem aan toe. De afstand die hier overbrugt wordt is niet voor te stellen. Geen oceaan is dieper, geen universum is grootser dan de afstand die Hij aflegde vanuit Gods heerlijkheid tot onze werkelijkheid. God kwam dichterbij en Hij liet alles los wat Hem in de weg stond.
Paulus schreef bovenstaande tekst in een gloedvol betoog aan de gemeenteleden van Filippi. Deze gemeente onderhield Paulus financieel in zijn gevangenschap en was een voorbeeld voor velen, maar ze maakten ook vervolging en lijden mee. En er waren spanningen en onderlinge geschillen. Paulus roept de Filippenzen op tot eenheid.
Eenheid. Is dat niet waar we vaak ten diepste naar verlangen? Juist met Kerst? Eenheid aan onze mooi gedekte tafels en in onze kerken? Eenheid in onze families en gezinnen? Maar juist eenheid lijkt vaak zo ver weg. We denken vaak zo anders dan onze naasten. Zelfs bij onze dierbaren voelen we vaak al de zaken zo anders aan dan zij doen. Om over onze kerken nog maar te zwijgen waar we onze verschillen in leer en belijdenis duidelijk in scherpe en rechte lijnen hebben vastgesteld en omschreven. Maar Paulus wijst een andere weg. Paulus wijst op de gezindheid van Christus Jezus die:
…als mens verschenen, zich heeft vernederd en gehoorzaam werd tot in de dood – de dood aan het kruis. (Fil. 2:8)
De weg naar beneden was aan Bethlehem nog niet voltooid, maar ging verder. Veel verder. Tot aan de dood van het kruis aan toe. De meest vernederendste en schandelijkste dood die er maar bestond. Een dood die te schandelijk werd bevonden voor een Romeins burger, en alleen werd voltrokken aan slaven en ander buitenlands gespuis. Zelfs in de Thora werd degene die aan het hout hing gezien als een door God vervloekte. De weg van Christus Jezus ging misschien wel verder dan je denkt.
En Paulus wijst op die weg die Hij ging voor jou en voor mij. Een weg die van een onvoorstelbare hoogte leidde tot een onbegrijpelijke diepte. Hoe kunnen wij, die door deze Weg tot Leven zijn gewekt, niet anders dan uitblinken in nederigheid ten opzichte van elkaar? Door onderling ook iets te laten zien van die weg die onze Heer is gegaan te gaan? Laat Zijn gezindheid, Zijn denken, Zijn streven, Zijn liefde, Zijn houding die van jou zijn ten opzichte van je naaste. Dan kan je de ander werkelijk uitnemender achten dan jezelf. Dan zullen de mooi gedekte tafels en onze kerken een prachtige illustratie zijn van een onderliggende onverwoestbare gezindheid die ook in Christus Jezus was. Dan zal de eenheid dichterbij zijn dan je denkt.
Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God, de Vader. (Fil. 2:9-11)
In het onderwijs van Jezus komt vaker de geestelijke wetmatigheid voorbij dat op vernedering de verhoging door God volgt. Des te groter de vernedering, des te hoger de verhoging. Daarom krijgt Jezus een naam die elke naam te boven gaat. De naam die alleen aan God toekomt is voor Hem die verhoogd is vanuit de diepste vernedering. Door het geloof mogen ook wij de weg naar beneden gaan voor elkaar en daarin Jezus weerspiegelen, ook als dat iets van onszelf kost. Ook als dat pijn doet. Want door het geloof mogen we ook de weg gaan vanuit de dood naar het Leven en blijft er niets anders over dan, in navolging van die herders en wijzen, de knieën te buigen en te belijden dat Jezus Christus Heer is tot eer van God de Vader. Want door het geloof is God dichterbij dan je denkt.
Laat het dan maar Kerst worden. Want in het besef van Jezus nabijheid door jouw geloof is Zijn gezindheid tastbaar en voelbaar aanwezig in je hart en ben je werkelijk in staat bruggen te slaan die onmogelijk lijken. Want jouw Heer heeft de onmogelijkste brug geslagen en is de jouwe geworden. Laat het maar Kerst worden en wandel in Zijn nederigheid en je zult zien dat de ander dichterbij komt dan je denkt.
Peter Kruijt
