Het is een mooie nacht om door te varen. Rustig glijdt het schip door het water. De maan staat er mooi vol bij. De radar draait en op de elektronische kaart schuift het schip langzaam maar zeker verder richting haar bestemming. ‘s Nachts ben je alleen met je gedachten. De telefoon gaat niet, en iedereen slaapt. Ik heb aardig wat nachten gevaren en ik heb er ook altijd een gezonde hekel aan gehad. Vaak is het helemaal niet de bedoeling om ‘s nachts te varen, maar is het een eenvoudige oplossing voor de logistieke problemen die buiten onze invloedssfeer nogal eens ontstaan. Te laat geladen, zakkende waterstanden in de rivieren of privé-afspraken die in het gedrang dreigen te komen, maken dat ik mezelf nog wel eens in de stuurhut terug vind ‘s nachts. Blijkbaar heb ik net niet genoeg hekel aan het nachtvaren om de optie helemaal uit te sluiten.
Eigen schip
Halverwege de jaren ’50 vertrok mijn grootvader met zijn gezin naar Amerika. Het land van de ongekende mogelijkheden. Het was hem tot op dat moment niet gelukt om op een eigen schip te komen en avontuurlijk als hij was besloot hij zijn boeltje te pakken en het aan de andere kant van de oceaan eens te gaan proberen. Hij werkte daar dag en nacht om zijn plan te laten slagen, deed alles wat zijn hand vond om te doen. Toen hij na een paar jaar ‘s nachts in een bakkerij werkte liep hij even naar buiten, de koele nacht in. Toen hij de volle maan zag, dacht hij: “dit is een mooie nacht om door te varen”. Het was de laatste duw die hij nodig had om terug te keren naar Nederland. Na een aantal jaar terug in Nederland kreeg de familie genoeg geld bij elkaar om voor hem een schip te kunnen kopen. Ik heb horen zeggen dat ze dat ook deden om te voorkomen dat hij er weer vandoor zou gaan.
Nacht in de Bijbel
In de Bijbel is de nacht vaak het decor van grote gebeurtenissen: de uittocht uit Egypte, de strijd van Gideon, de roeping van Samuël, het laatste avondmaal en de arrestatie van de Here Jezus. De nacht drukt ook intimiteit uit: de Psalmist wijdt in de nacht zijn gedachten aan God en prevelt zijn naam. Maar bij de nacht hoort ook de duisternis waarmee de nacht ook symbool staat voor alles wat toebehoort aan het kwaad. Paulus stelt dat wij kinderen van het licht en de dag zijn en we daarom niet toebehoren aan de nacht en de duisternis. Johannes ziet in Openbaring dat er aan het einde van de tijd geen nacht meer zal zijn omdat de Heer met zijn licht alle duisternis verdreven heeft.
Het mooiste moment van de nacht
En zo bevestigt elke nacht ons de realiteit van ons gebroken bestaan. De wetmatigheid van de nacht en haar duisternis staat symbool voor de wetmatigheid van de dingen die misgaan in ons bestaan. Juist ‘s nachts is het de tijd om onze gedachten aan God te wijden, zijn naam te fluisteren over alles wat we niet begrijpen of verloren hebben.
Maar varend door de nacht weet ik ook dat straks de zon opkomt. De zon-opkomst als vooraankondiging van een nieuwe tijd. Een nieuwe tijd die we door het geloof al naar vandaag mogen trekken en waar we uit mogen leven. Elke opkomst van de zon is een prelude van de hoop die in ons leeft tot het moment dat de nacht niet meer terugkomt. Daarom is de dageraad het mooiste moment van de nacht.
