Muziek

In 'De Choral Evensong in de praktijk gaat' theoloog en musicus Hanna Rijken in op de liturgische achtergronden van de Choral Evensong. Daarnaast schenkt ze aandacht aan de praktijk in Nederland: praktisch-theologische aspecten als lezingen, gebeden, rituelen en muziek. Er is in Nederland namelijk een groeiende belangstelling voor de Anglicaanse Choral Evensong. Op steeds meer plekken worden Choral Evensongs gehouden, waarin koren een complete Anglicaanse liturgie zingen. Schoonheid en heiligheid zijn belangrijk aspecten daarvan. Dit boek is onmisbaar voor theologen, zangers, dirigenten, organisten en iedereen die van Anglicaanse kathedrale muziek en liturgie houdt.

De vrolijkste aankondigingen in het leven zijn die van een geboorte (zie deel II: Ode aan de Kerstmuziek) en die van een huwelijk (zie dit deel III). Dat was heel anders in deel I (Ode aan het Requiem), waar het om begrafenismuziek ging. Er is trouwens ook een overeenkomst tussen deel I en dit deel III: het gaat in die delen over tal-loze begrafenissen en over talloze bruiloften. Maar in deel II ging het in wezen om slechts één geboorte: die van Jezus Christus in de ‘Kerstnacht’. Nóg een verband: geboren worden (zie deel II) en sterven (zie deel I) doe je én in grote zwakheid, én in wezen helemaal alleen. Maar trouwen doe je met z’n tweeën. Zo vormen de thema’s van deel I, deel II en deel III samen een soort driemansdans, en voor die combinatie zou eventueel ook weer mooie muziek geschreven zou kunnen worden. De bruiloft – gewoonlijk het grootste feest dat mensen in hun leven meemaken, hetzij bij anderen of bij zichzelf. Ook een feest van bijzondere betekenis in de Bijbel, van de hof van Eden in het boek Genesis tot aan het nieuwe Jeruzalem in het boek Openbaring. Met als hoogtepunt natuurlijk de bruidegom en bruid in Psalm 45 én in het bijbelboek Hooglied. Vandaag is het traditionele huwelijk duidelijk op zijn retour. Maar het mysterie van de liefde tussen twee mensen, een liefde waar elk jaar weer miljoenen kinderen uit geboren worden – dat mysterie blijft. En zolang het bestaat, zullen er duizenden muziekwerken aan gewijd blijven worden. Dit boek biedt een selectie van de mooiste en belangrijkste bruidsmuziek ooit geschreven. Prof. dr. Willem J. Ouweneel (1944) is gepromoveerd in de biologie (Utrecht 1970), in de filosofie (VU Amsterdam 1986) en in de theologie (Bloemfontein 1993). Hij is emeritus-hoogleraar wetenschapsleer van de natuurwetenschappen en emeritus-hoogleraar systematische theologie. Op het terrein van zijn grote liefhebberij, de muziek en haar geschiedenis, heeft hij verscheidene werken gepubliceerd: Bach, Mattheüs en het drama (1994; in 2015 heruitgegeven als Dramatiek in Bachs Mattheus-Passion), Geschiedenis van de christelijke muziek (1996; hoofdredacteur), Een snoer van klanken: Honderd grootse componisten (2013), De weg van de hoogtijden (aan de hand van o.a. de cantates van Bach; 2021). Ook zijn boek Het paradijs (2020) bevat veel verwijzingen naar klassieke muziekwerken. En last but not least: Ouweneel heeft veertien jaar (1984-1998) een programma op Radio 4 gepresenteerd, hoofdzakelijk over de religieuze vocale muziek van Bach.

Met een knipoog naar de vredesbeweging van de jaren ’60 heeft Brian Doerksen zijn boek ‘Make Love, Make War’ genoemd. Hij geeft daarmee aan dat Gods liefde niet lievig is, maar strijdt tegen onrecht. En het grootste onrecht is dat de aanbidding van de enige ware God wordt vervangen door de aanbidding van geld, genot en andere ‘goden’ die het aanbidden niet waard zijn. Het onheil dat daaruit voortkomt, is onvoorstelbaar. Brian Doerksen is een aanbidder van God. Hij schrijft songteksten voor Hem, componeert voor Hem, zingt voor Hem. Door God te verheerlijken, bestrijdt hij de grote Boosdoener, die het niet kan verdragen dat God aanbeden wordt. Zo wordt aanbidding een vorm van geestelijke oorlogvoering. In dit boek vertelt Brian Doerksen de achtergrondverhalen bij twaalf van zijn aanbiddingsliederen en daartussendoor weeft hij ontroerende waarheden over het karakter van God. Na elk hoofdstuk geeft Brian Doerksen tips voor (aankomende) songwriters. MET VERZAMEL-CD VAN DE 12 BESPROKEN AANBIDDINGSLIEDEREN

Het muziekboek Hemelhoog is een eenstemmige muziekeditie met (gitaar)akkoorden voor de begeleiding met een aantal basisinstrumenten. De protestants evangelische liedbundel Hemelhoog is een gloednieuwe bundel met maar liefst 739 liederen. Deze liederen zijn in categorieën ingedeeld die lijken op de eerdere Evangelische Liedbundel van 1999 en volgen het kerkelijk jaar. Hemelhoog is een initiatief van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk in samenwerking met twee partners: Het Confessioneel Gereformeerd Beraad en de Confessionele Vereniging. Je kunt de bundel zelfstandig gebruiken, maar ook zien als supplement bij het Liedboek voor de kerken uit 1973 en zeker bij het Nieuwe Liedboek van 2013. Met een bevlogen en breed gekozen groep theologen, muzikanten en dichters is gekeken naar de liedkeuze. In het proces van liedredactie hebben we ons laten inspireren door de evangelische liedcultuur, maar ook gekeken naar de prachtige liederen uit de traditie die tot op de dag van vandaag veel worden gezongen. Dit boek is geschikt voor jong en oud, maar het accent ligt op jonge generaties die graag lofprijs- en aanbiddingsliederen zingen met populaire melodieën. De inhoud van Hemelhoog is gebaseerd op een heel aantal criteria, maar de belangrijkste die we hier noemen is dat Jezus Christus in het middelpunt staat met daarbij veel aandacht voor het werk van de Heilige Geest. Er is aandacht voor thema's als het Koninkrijk van God, gerechtigheid, discipelschap en meer. Daarbij is geput uit vele bronnen en dat maakt Hemelhoog geschikt voor een breed spectrum aan kerken en christenen. Het Evangelisch Werkverband is een vernieuwingsbeweging binnen de Protestantse kerk in Nederland. Dit project wordt uitgevoerd samen met de Confessionele Vereniging en het Confessioneel Gereformeerd Beraad.

De (in het algemeen) vrolijkste aankondigingen in het leven zijn die van een geboorte (zie dit deel II) en die van een huwelijk (zie deel III). Dat was heel anders in deel I van deze trilogie, waarin het om begrafenismuziek ging. Er is trouwens ook een overeenkomst tussen deel I en deel III: het gaat in die delen over talloze begrafenissen en over talloze bruiloften. Maar in dít deel II gaat het in wezen om slechts één geboorte: die van Jezus Christus in de ‘Kerstnacht’. Kerstmis – het feest dat al eeuwenlang zwalkt tussen heidendom en christendom. Waarbij in een tijd van secularisatie het heidendom het steeds meer lijkt te winnen. Omgekeerd lijken zelfs de grootste heidenen ontvankelijk te blijven voor het mysterie van Kerst: een kind in een voerbak, opgeschrikte herders in het veld, een schare zingende engelen, sterrenwichelaars die op reis gaan vanwege een of andere bijzondere ster. Prof. dr. Willem J. Ouweneel (1944) is gepromoveerd in de biologie (Utrecht 1970), in de filosofie (VU Amsterdam 1986) en in de theologie (Bloemfontein 1993). Hij is emeritus-hoogleraar wetenschapsleer van de natuurwetenschappen en emeritus-hoogleraar systematische theologie. Op het terrein van zijn grote liefhebberij, de muziek en haar geschiedenis, heeft hij verscheidene werken gepubliceerd: Bach, Mattheüs en het drama (1994; in 2015 heruitgegeven als Dramatiek in Bachs Mattheüs-Passion), Geschiedenis van de christelijke muziek (1996; hoofdredacteur), Een snoer van klanken: Honderd grootse componisten (2013), De weg van de hoogtijden (aan de hand van o.a. de cantates van Bach; 2021). Ook zijn boek Het paradijs (2020) bevat veel verwijzingen naar klassieke muziekwerken. En last but not least: Ouweneel heeft veertien jaar (1984-1998) een programma op Radio 4 gepresenteerd, hoofdzakelijk over de religieuze vocale muziek van Bach.

Een liedbundel met verzameld werk van Ria Borkent, voorzien van eenstemmige melodieën. De bundel ‘Een vogel is er thuis’ van schrijver en dichter Ria Borkent bevat een waardevolle selectie van 223 liederen van haar hand, met bijpassende melodieën. In de afgelopen 35 jaar schreef Borkent vele liederen, voor diverse projecten en gelegenheden. Haar liedteksten zijn klassiek, verkondigend, gedrenkt in de Bijbel, modern van taal. Deze bundel omvat Psalmen voor kinderen, enkele strofische Psalmen voor Nu, liederen over bijbelse figuren, voor de kerkdienst en voor het kerkelijk jaar. Verder zijn liederen uit het Paas- en het Kerstoratorium opgenomen, evenals alle koralen uit Bachs Matthäus Passion die ze vertaalde.

‘Popverdomme’, zei het meisje bij onze popquiz. ‘Ik wist niet dat er zoveel geloof in mijn playlist zit.’ Concertzalen zijn poptempels. Punkmeiden smeken de maagd Maria om verlossing. Rappers wandelen door het dal van diepe duisternis. Zangers met een messiascomplex proberen de wereld te redden. Anderen verkopen hun ziel aan de duivel in ruil voor succes. Boeddhistische tracks klinken op de dansvloer. En God, dat is de dj. Heilige Herrie is het Nirvana voor muziekliefhebbers die meer willen weten over de crossovers tussen popmuziek en geloof. Corjan Matsinger neemt je mee in zijn jarenlange pelgrimsreis door de hitlijsten. Hij vertelt verhalen, maakt lijstjes met honderden liedjes en geeft achtergrondinformatie bij songs die op de hemelpoort kloppen. God is niet ver weg in de popmuziek, soms zijn er maar drie akkoorden nodig om een stairway to heaven te zien ontstaan. Corjan Matsinger is eigenaar van Young & Holy, religieus trendwatcher, docent godsdienst en muziekliefhebber. Hij organiseert met wat muzikale vrienden regelmatig kleinschalige popquizzen voor studenten, scholieren of festivalgangers.

Muziekeditie met melodielijn en akkoorden. De editie 2015 van Op toonhoogte is een revisie van de vorige editie die in 2005 op de markt kwam. Een deel van de liederen is vervangen en andere liederen zijn toegevoegd. Het uiteindelijke resultaat is een bundel met circa 570 liederen (ruim 100 meer dan de vorige editie). De HGJB heeft de liederen zorgvuldig geselecteerd op inhoud en op waarde voor verschillende generaties in de kerk. De liederen zijn onder gebracht in verschillende rubrieken, zodat de liederen ook de verschillende geloofselementen weerspiegelen. Psalmen in diverse uitvoeringen: van de Geneefse melodieën tot Psalmen voor Nu 'klassiekers' uit de kerkelijke traditie: o.a. Liedboek voor de Kerken, Zingende Gezegend, Hervormde Bundel 1938 en Johannes de Heer. Nieuwe liederen van o.a. Sela, Opwekking en andere internationale bronnen. Kinderliederen van o.a. Elly & Rikkert, Alles wordt nieuw, opwekking voor kids en Jan Visser.

Zingen is twee keer bidden, zou Augustinus gezegd hebben. Die gedachte draagt de kerk nog steeds uit: ongeveer de helft van een kerkdienst wordt zingend doorgebracht. Maar ook buiten de kerk is ons leven vol muziek. Een dagboek met elke dag een bijbeltekst en een overdenking naar aanleiding van een of meer kerkelijke of profane liedjes. Het gaat van Britse kerstklassiekers, naar de huiselijke liedjes van Daniël Lohues, naar Spirituals, naar klassiekers van Queen en Genesis. Het dagboek begint op 1 december en volgt het kerkelijk jaar via de cyclus van Kerst, Pasen en Pinksteren. Een dagboek met Jezus als vaste grond, de mens uit Nazaret. In het evangelie verschijnt Hij meelevend, boos en vergevend, maar opvallend weinig zingend op het toneel, totdat Hij met woorden uit de psalmen, de liederen van zijn volk, op de lippen sterft. Albert Ferwerda is emeritus-predikant in de PKN en is zijn hele loopbaan lang al bezig met het verzamelen van pop-, rock-, musical-, traditionele en spirituele liedjes die iets te zeggen hebben over spiritualiteit, om die te kunnen gebruiken bij het jeugdwerk in zijn kerkelijke gemeentes. Eerder publiceerde hij al enige boeken over zijn tijd in de zending in Bangladesh.

'De Nieuwe Psalmberijming' bevat een nieuwe, eigentijdse berijming van alle 150 psalmen op de Geneefse melodieën. De Nieuwe Psalmberijming bevat een nieuwe, eigentijdse berijming van alle 150 psalmen op de Geneefse melodieën. Sinds 2014 heeft een groep dichters gewerkt aan een nieuwe, eigentijdse berijming van alle 150 psalmen. Met deze nieuwe verwoording voorzien zij in een grote behoefte in protestantse kerken. Aan De Nieuwe Psalmberijming werkten negen dichters mee. Daarnaast verleende een aantal (andere) dichters, theologen, neerlandici en musici hun medewerking als meelezer en revisor. Alle psalmen worden met hun Geneefse melodie afgedrukt. Deze nieuwe psalmberijming zal het zingen van psalmen weer een nieuwe impuls geven.

‘Nieuwe voorspelen en begeleidingen bij het Liedboek’ is biedt begeleidingsmateriaal voor organisten bij liederen die niet in de eerdere liedboeken zijn opgenomen. Het ‘nieuwe’ Liedboek uit 2013 wordt inmiddels op grote schaal gebruikt. Bij organisten ontstaat een groeiende behoefte aan meer begeleidingsmateriaal, intonaties en voorspelen, vooral bij strofische liederen die niet in voorgaande liedboeken stonden. Een driekoppige redactie heeft een selectie gemaakt en een groep van zo’n tachtig componisten heeft bij deze liederen een voorspel, een intonatie en een begeleiding geschreven. Deze nieuwe uitgave biedt organisten inspirerende keuzemogelijkheden en zal de afwisseling zeker bevorderen.

Weerklank, Voorspelen en intonaties onder redactie van Dick Sanderman bevat praktisch speelmateriaal voor allerlei momenten in de dienst bij de bundel Weerklank (2016). Vijf ervaren componisten leveren voorspelen van verschillende lengte, variërend van een korte intonatie tot een collectevoorspel. Omdat veel liederen uit Weerklank ook te vinden zijn in andere bundels, is het materiaal eveneens bruikbaar in gemeenten waar wordt gezongen uit bijvoorbeeld het Liedboek en Hemelhoog.

'Weerklank' bevat - naast de psalmen - een keur van liederen, passend bij de gereformeerde belijdenis en de gereformeerde eredienst. Daarmee voorziet het in de groeiende behoefte aan een verantwoorde zangbundel voor de gereformeerde gezindte. 'Weerklank' is bedoeld voor gebruik in de eredienst. Het bevat alle 150 psalmen in een nieuwe berijming; meerdere psalmen zijn bovendien verrijkt met een tweede berijming. Daarna volgen ruim 500 liederen die de bijbelse boodschap vertolken of daar met instemming op antwoorden. Deze liederen zijn verzameld uit de schat van de kerk van alle tijden, en uit een brede waaier van recentere uitgaven. De liederen zijn geordend in rubrieken bij het kerkelijk jaar, bij momenten van de eredienst en bij onderwerpen uit de geloofsleer en het geloofsleven. Er is ook een aantal kinderliederen opgenomen. De ondertitel is ontleend aan Calvijn (in zijn liedboek 'Pseaulmes et Cantiques', 1539): 'Psalm en lied zal ik zingen, zolang ik ben.' De bundel is samengesteld door een werkgroep, bestaande uit de predikanten A. Baas, W.J. Bakker, W.J. Dekker, E.K. Foppen, A. Schroten, A. Visser en J.A.W. Verhoeven, de organisten Rien Donkersloot en Dick Sanderman, leerkracht G. Klink-van Reenen en neerlandicus dr. H. van 't Veld.

Hoe gaan we als christenen met muziek om? Van welke muziek mogen we genieten en welke muziek kunnen we beter niet horen? Hoe spreekt de Bijbel over muziek en wat zegt dat voor vandaag? Op deze en andere vragen gaat 'Een gevoelige snaar' in. Allereerst wordt geluisterd naar wat de Bijbel over muziek zegt en hoe dat in de kerkgeschiedenis verwerkt is. Vervolgens wordt op een voorzichtige manier een bijbelse visie op muziek geformuleerd en wordt geschetst welke uitwerking die in het dagelijks leven kan hebben. Deze uitgave loopt uit op een beschrijving van de plaats van muziek in de eeuwigheid.

Zingen, daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Dit boekje bevat een selectie van Bijbelse liederen die geschikt zijn om jonge kinderen aan te leren. Omdat bij ieder lied een herkenbare kleurenillustratie op de pagina staat, kan het kind het te zingen lied zelf uitkiezen. De liederen zijn voorzien van muzieknotatie.

De liedbundel Zangen van zoeken en zien biedt een rijk en vernieuwend repertoire van maar liefst 750 liederen. Veel kerken en geloofsgemeenschappen zoeken vernieuwing in taal en muziek: deze bundel biedt hiervoor inspiratie en vormt een prima alternatief voor het in 2013 verschenen Liedboek.

Kinga Bán (1981-2019) was een geboren zangeres. Zingen was voor haar net zo vanzelfsprekend als ademhalen. Ze zong haar liedjes over geloof, hoop en onvoorwaardelijke liefde totdat het niet meer ging. Na een lange periode van ziekte overleed Kinga op 37-jarige leeftijd. Het NOS Journaal meldde: 'Christelijk Nederland rouwt om Kinga Bán, ze betoverde tot het einde.' Muziekjournalist en schrijver Johan Bakker sprak met familieleden, medemuzikanten, vrienden en buren die Kinga's portret allemaal op hun eigen manier inkleuren. Al die lichte, luchtige, vrolijke en ontroerende verhalen vormen samen een bonte biografie. Wie meer wil weten over de nog onbekende en onderbelichte kanten van Kinga Bán moet dit boek zeker gaan lezen! Een uitgave in samenwerking met KingaMusic.

'Ode aan het Requiem' – dat is zoveel als een blij loflied op een aloude treurzang. Een soort prijsuitreiking voor een oeroude tekst, door honderden componisten op vaak wonderschone muziek gezet. Een ernstig boek over dood en eeuwigheid, dat tegelijk veel vreugde wil uitstralen. 'Ode aan het Requiem: Deel 1 van 'Aan de muziek'' is een boek van een filosoof-theoloog die op z’n minst over de teksten heel wat te zeggen meent te hebben. Prof. Ouweneel bemoeit zich ook graag in het openbaar met de muziek, zoals hij dat trouwens al bijna veertig jaar doet. Het is een boek zonder veel pretenties, een boek dat voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk moet zijn, zonder geleerde voetnoten, zonder al te veel geleerde taal en zonder geleerde literatuurlijst. Gewoon een boek over ernst – want dood en eeuwigheid zijn ernstig stemmende zaken – en over schoonheid. Over de auteur: Willem J. Ouweneel Prof. dr. Willem J. Ouweneel (1944) is gepromoveerd in de biologie (Utrecht 1970), in de filosofie (VU Amsterdam 1986) en in de theologie (Bloemfontein 1993). Hij is emeritus hoogleraar wetenschapsleer van de natuurwetenschappen en emeritus hoogleraar systematische theologie. Op het terrein van zijn grote liefhebberij, de muziek en haar geschiedenis, heeft hij verscheidene werken gepubliceerd: 'Bach, Mattheüs en het drama' (1994; in 2015 heruitgegeven als 'Dramatiek in Bachs Mattheüs-Passion'), 'Geschiedenis van de christelijke muziek' (1996; hoofdredacteur), 'Een snoer van klanken: Honderd grootse componisten' (2013) en 'De weg van de hoogtijden' (aan de hand van o.a. de cantates van Bach; 2021). Ook zijn boek 'Het paradijs' (2020) bevat veel verwijzingen naar klassieke muziekwerken. Bovendien heeft Ouweneel veertien jaar (van 1984 tot 1998) een programma op Radio 4 gepresenteerd, hoofdzakelijk over de religieuze vocale muziek van Bach.

Dit boek is een bewogen verslag van haar leven waar God een gouden draad door geweven heeft. Kirsten Alting is moeder en zangeres. Muziek speelt van jongs af aan een belangrijke rol in haar leven. Ze zingt in diverse gospelkoren. Ze twijfelt of ze een cd op zal nemen. In gebed vraagt ze de Heer om een teken, zwart op wit. En die krijgt ze. Haar eerste album 'Praise His Name' is een groot succes. Na een bevalling krijgt ze te kampen met ernstige buikklachten. De ene operatie volgt de andere op. Als ze op het randje van de dood balanceert, praat ze veel met God en krijgt ze een heel directe vraag: 'Kirsten, waar wil je zingen, in de hemel voor Mijn troon, of op aarde voor Mijn troon?' Dit motiveert haar om voor haar gezondheid te strijden en alles op alles te zetten om onder begeleiding van de beroemde producer Gordon Mote haar tweede cd op te nemen in Nashville. Dit boek is een bewogen verslag van haar leven waar God een gouden draad door geweven heeft. Het is een bemoediging voor allen die zich in een penibele situatie bevinden, maar zich getroost willen laten weten door Gods hand.

Dit boek behandelt op eigenzinnige wijze de geschiedenis van de polyfone muziek, en wel aan de hand van veertig portretten, van John Dunstaple tot Philip Glass, en zestig medaillons, van Johannes Ockeghem tot Jennifer Higdon (net als in een vorig boek van Ouweneel: Een snoer van vrouwen). Speciale aandacht wordt gegeven aan de manier waarop de componisten hun leerlingen en opvolgers beïnvloed hebben, en hoe op deze wijze hele leraar-leerling-'snoeren' zijn ontstaan. Honderden componisten worden in dit boek aan zulke 'snoeren' gehangen, elk met hun eigen talenten en eigenaardigheden. Mede door de zestig excursen (over thema's variërend van kerktoonsoorten en seculiere middeleeuwse muziek tot hedendaagse elektroakoestische muziek, niet-westerse en ? lmmuziek) wordt een compleet overzicht van de muziekgeschiedenis geboden.

Een kennismaking met de muziek van Mozart in woord, beeld én geluid. Voor peuters vanaf 12 maanden,met de wereld rondom het kind als thema. Jonge kinderen kijken graag in boeken, maar naar dit boekje kun je ook luisteren. Probeer het zelf maar!