Theologische of religieuze kwesties

In Spoorzoeken met Thomas a Kempis is Thomas a Kempis de criticus van het hedendaagse ‘normaal’. Deze bekende middeleeuwse auteur durft het aan om alledaagse vanzelfsprekendheden kritisch te bevragen. Kan deze oude schrijver ons een nieuwe blik verschaffen op de werkelijkheid van vandaag? In zestien korte hoofdstukken komt de betekenis aan bod van geld, werk, tijd, ambitie, zelfbeeld, relaties en verlieservaringen. Ieder hoofdstuk sluit af met een aantal gespreksvragen en bijpassende bijbelgedeelten. De opzet van dit boekje leent zich voor individueel gebruik, maar is ook geschikt voor kringwerk. Gerben van de Put (1976) studeerde aan het Zwols conservatorium en is in het dagelijkse leven vakleerkracht muziek in het basisonderwijs. Het boek De navolging van Christus van Thomas a Kempis inspireerde hem tot het schrijven van Spoorzoeken met Thomas a Kempis.

God is in onze dagen een vernieuwend werk begonnen in zijn kerk. Dit boek is geschreven voor een ieder die onderdeel wil zijn van die beweging. De hernieuwde aandacht voor het werk van de Heilige Geest en het verlangen om Gods Koninkrijk zichtbaar te maken in deze wereld breiden zich uit over alle geledingen van de kerk. In tijden van opwekking herleeft de eerste liefde en de kracht van onze jeugd. In een uniek overzicht van het vroege christendom maakt Peter van Beugen inzichtelijk hoe de kerk tegen de verdrukking in uitgroeide tot een krachtige beweging. Hoe vertalen wij de kracht van die beweging naar onze tijd? Golven van de Geest geeft een uniek overzicht van de actuele ontwikkelingen wereldwijd en in ons land. Charismatische vernieuwing wordt daar door sommigen met open armen, door anderen met scepsis ontvangen. Peter van Beugen (1966) herkent dit als geen ander en beschrijft de noodzaak van een cultuuromslag in de kerk. Impact stimuleert een nieuwe generatie deel uit te maken van de beweging om Gods koninkrijk zichtbaar maken in de wereld door radicaal discipelschap en in de kracht van de Heilige Geest.

Wie is de echte ster in ons leven? En wat of wie maakt ons gelukkig? Op deze trage vragen geeft Jan Hendriks op een inspirerende manier antwoord in zijn nieuwe boek met overwegingen bij de lezingen van het liturgisch jaar C van de eucharistievieringen op de zon- en feestdagen. Daarmee completeert de herder van het bisdom Haarlem-Amsterdam het drieluik met overwegingen voor het liturgisch jaar A, B en C. ‘Doe maar wat Hij u zeggen zal’, is het eerste deel voor jaar A, ‘Getuigen van het Licht’ is de titel voor het jaar B. En met dit boek rondt hij jaar C af. En daar past maar één titel bij: ‘Waar je hart vol van is’. Want bisschop Jan Hendriks weet als geen ander dat we een gids en een richtsnoer nodig hebben om de enig echte ster te herkennen en te volgen. Die ster heet natuurlijk Christus. Hij is onze gids en ons richtsnoer. En wij kunnen die ster volgen en herkennen door goed te doen, in bescheidenheid en dienstbaarheid. Dat lukt beter door jezelf als ik en als individu los te laten, door de minste te willen zijn, door gemeenschap te stichten, door vergeving te vragen en zelf te vergeven. De bisschop gaat hierbij geen onderwerp uit de weg, hij spreekt de taal van deze tijd, hij kent de dilemma’s van de zoekende mens. Het gaat in deze bundel met overwegingen bij jaar C niet alleen maar om de trage vragen, maar ook om de diepmenselijke en tragische vragen die we allemaal tegenkomen: als een kind sterft wat zeg je dan, als een dierbare verongelukt wat doe je dan? Jan Hendriks geeft geen makkelijke antwoorden, kent het verdriet en de eenzaamheid van deze tijd en fluistert dan bijna: ‘Wacht op Hem, ook als het duister is’. Wacht op Hem als het geweld ons treft, als de aarde beeft. Wacht op Hem. En volg de ster die je hart zal troosten en vervullen en die een nieuwe betekenis aan je leven geeft. Want de liefde tot God en tot je naaste maakt je vrij en vult je hart. En waar je hart vol van is, loopt je mond van over. Zo is dit boek met overwegingen ook een oproep om te getuigen van de ster die Christus heet en om met Hem als gids de wereld in te gaan. Dit laatste deel van de trilogie zal velen tot steun zijn en meeklinken in kerken en kloosters, zoals dat ook bij de andere delen gebeurde.

De principes van de natuurlijke gemeente-ontwikkeling in het kort weergegeven. Heel geschikt om in de gemeente uit te delen en christenen vertrouwd te maken met deze benadering. Wie de principes oppakt, kan zich verder in de materie verdiepen door het hoofdwerk 'Natuurlijke gemeente-ontwikkeling' te lezen. Groei van de gemeente van Jezus Christus vindt plaats volgens de principes die God Zelf in de schepping heeft gelegd. Christian Schwarz komt tot deze conclusie na een diepgaand onderzoek in duizend gemeenten, in 32 landen over de hele wereld. Het is zoals apostel Paulus zei: Wij kunnen planten en begieten, maar God geeft wasdom. Anders gezegd: Wij kunnen de groei niet zelf maken. Die geeft God. Het enige wat wij kunnen, is werken aan de kwaliteit van onze gemeenten. Daarbij moeten we succesvolle gemeenten niet imiteren; iedere gemeente heeft immers haar eigen identiteit. Nee, zegt Schwarz, we moeten werken aan de acht kwaliteitskenmerken, die allemaal noodzakelijk zijn voor groei.

Zodra het woord 'evangelisatie' valt, krijgen sommige (of vele?) christenen een gevoel van weerzin. Waarom? Zijn ze misschien niet geestelijk genoeg? Nee, dat is het niet. Het is een begrijpelijke reactie van geestelijk gezonde mensen op een algemeen verbreide, maar ongezonde evangelisatie-praktijk. 'Effectief Evangeliseren' opent de weg naar een nieuwe vorm van evangelisatie die werkelijk resultaat heeft. De kern van dit boek is het bijbelse principe dat evangelisatie niet zozeer een zaak van individuele christenen is, maar van de 'Gemeente als Gods vriendelijke vissersvolk'. Als ieder lid van de Gemeente zijn geestelijke gaven inzet voor de vervulling van de Grote Opdracht, dan is evangelisatie effectief. Dan krijgen we niet alleen 'beslissingen', maar kunnen nieuwe bekeerlingen ook opgroeien tot volwassen discipelen van Jezus. In dit werkboek vindt u onder andere: - Tien principes die de gangbare clichés voor evangelisatie ter discussie stellen. - Zeven stappen voor christenen die niet van de schreeuwerige aanpak houden, maar wel hun gaven ten dienste van de evangelisatie willen stellen. - Twaalf praktische stappen voor gemeenten en groepen om nieuwe mensen met de liefde van God te bereiken. 'Effectief Evangeliseren' is een vervolg op Christian Schwarz' eerdere boek: de veel gevraagde 'Gaventest'.

Niets is zo kostbaar als echte verzoening, schrijft Hans Joachim Iwand (1899–1960). Hij weet waar hij het over heeft, als theoloog en predikant in het verscheurde Duitsland rond de Tweede Wereldoorlog. Een generatie later spreekt ook de toonaangevende theoloog Eberhard Jüngel (1934) indringend over verzoening, dit keer middenin de godsleer, terwijl in het herstellend Europa verhoudingen normaliseren maar het atheïsme terrein wint. Beide theologen geloven hartstochtelijk dat vrede en verzoening alleen te vinden zijn door een diepgaande confrontatie met de waarheid van het kruis van Christus. Dit boek onderzoekt hoe in de theologie van Iwand en Jüngel grote vragen rond de verzoeningsleer een antwoord krijgen. Het zijn vragen die ook in de Nederlandse context telkens weer opspelen. Hoe kan het sterven van Christus, lang geleden, ons verzoenen met God? Wat is de ‘logica’ van de weg van kruis en opstanding? En raakt de verzoening alleen de kerk of ook de wereld? Het denken van Iwand en Jüngel blijkt te cirkelen om wat de auteur benoemt als ‘plaatsbereiding’. Al in Genesis 3 klonk de vraag aan Adam: ‘Waar ben je?’ Sindsdien hebben verzoening en vergeving alles te maken met de eigenaardige notie van onze plaats. Waar het woord ‘plaatsvervanging’ niet expliciet in de Bijbel voorkomt, spreekt Johannes 14:3 wel over een plaats die door Christus gereed gemaakt is. Dat komt ons nader dan we onszelf nabij zijn. Ds. N.C. Smits (1986) studeerde theologie aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn en is predikant in Purmerend.

Een eerherstel voor het volk waaruit de Messias is voortgekomen. De kerk heeft hierover eeuwenlang onjuiste opvattingen gehuldigd, vaak met verwoestende gevolgen. Aan de hand van de Schrift belicht dit boekje een waarheid die in het grootste deel van de kerkgeschiedenis genegeerd is. En het geeft antwoord op vragen als: Zijn de Joden en de kerk samen Gods volk? Is er, in het lichaam van de Messias, verschil tussen Jood en niet-Jood? Zal God zijn beloften aan de Joden nakomen? Is de Wet van Mozes nog van kracht? Moet de kerk evangeliseren onder Joden? David H. Stern (1935) is geboren in Los Angeles. Hij is econoom en was hoogleraar in zijn geboortestad. In 1972 kwam hij tot geloof in Yeshua, de Messias. Daarna studeerde hij theologie. In 1979 emigreerde hij met zijn gezin naar Israël. Hij is een vooraanstaande Messiasbelijdende Jood.

‘Oriëntatie in de filosofie’ van Gijsbert van den Brink is al ruim twintig jaar een standaardwerk op het gebied van de geschiedenis van de wijsbegeerte. Het is een toegankelijk geschreven introductie in de westerse filosofie, met bijzondere aandacht voor het grensgebied tussen filosofie en theologie. Alle hoofdstromingen uit de geschiedenis van de wijsbegeerte en de belangrijkste figuren daarin passeren de revue. Speciale aandacht is er voor hun verhouding met het christelijk geloof. Deze herziene editie is aangevuld met een hoofdstuk over filosofie in de 21e eeuw.

Het boek 'Alles voor allen' is een nieuwe catechismus van Huub Oosterhuis. Uit zijn vele publicaties, preken en overwegingen heeft theoloog en liturgist Kees Kok, in overleg met de auteur, een ander soort 'catechismus' gedistilleerd. Hierin wordt geprobeerd aan de hand van het 'Grote Verhaal' van de Joodse en van de 'messiaanse' ('oerchristelijke') traditie, antwoorden te vinden op de eeuwige vragen van vandaag. Voorbij aan het onderscheid katholiek-protestant en voor alle mensen van goede wil. Veel mensen die in christelijke kerken zijn opgegroeid, hebben geen flauw idee meer waar het in het christelijk geloof om gaat. In deze nieuwe catechismus worden de wezenlijke vragen helder beantwoord.

Theologie in de oorspronkelijke betekenis van ‘spreken over God’ heeft geen vanzelfsprekende plaats aan de hedendaagse openbare universiteit. Vanwege haar geloofsmatig uitgangspunt zou deze theologie niet voldoen aan de academische eisen van wetenschappelijkheid. Hooguit kan zij vandaag nog bedreven worden in de private sfeer van bijzondere kerkelijke instellingen. Het is deze voorstelling die in Een publieke zaak kritisch wordt onderzocht tegen de achtergrond van de omslag naar een postmodern levensklimaat. Van den Brink bespreekt recente theologie-ontwerpen die het publieke debat zoeken over de christelijke geloofsinhoud, en betoogt dat geloofscommitment en wetenschappelijkheid niet op elkaar in mindering behoeven te komen. De atheïserende werking van de moderne wetenschap blijkt meer samen te hangen met haar uitstraling dan met haar methoden en resultaten. Een publieke zaak is een informerend en opvallend verhelderend essay over het klassieke vraagstuk van geloven en denken.

In ‘Vrijspraak voor losers’ houdt Nadia Bolz-Weber een vlammend pleidooi voor religieuze vrijheid. In een eerlijke, verhalende stijl vertelt zij over haar werk als pastor. Zij ontdekt dat God zich laat vinden in alle mensen. Keer op keer ontmoet ze God in mensen die het minst geschikt lijken: een agnost, een travestiet of een criminele bisschop. Door deze onheilige heiligen te ontmoeten, leert ze wat genade is. Dit boek laat zien wat er gebeurt als gewone mensen brood en wijn delen, de Bijbel lezen en elkaar hun levensverhalen vertellen. Nadia Bolz-Weber is de voorganger van een Lutherse gemeenschap die ze in 2008 startte in Denver: House for All Sinners and Saints. Een plek waar verslaafden, drag queens en andere outsiders elkaar ontmoeten.

Dit prachtige boek is een vernieuwde uitgave van de Christinnereis met prachtige zwart-wit en kleuren illustraties van Adri Burghout. In dit boek is een nieuwe praktische hoofdstukindeling van 55 hoofdstukken toegepast. Achterkant: U hebt op dit moment één van de meest gelezen boeken die ooit in de wereld zijn verschenen in handen. In dit vervolg op de Christenreis naar de eeuwigheid gaat Christinne met haar kinderen en andere pelgrims ook op ries naar de Hemelstad. Zij maakt onderweg andere zaken mee dan haar man. Dieper en geestelijker zijn de Bijbels gefundeerde lessen. Maar ook praktische adviezen om te leven als een christen nemen een grote plaats in. Lees dit boek. U vindt er de weg beschreven naar de grootste rijkdom die een christen in zijn of haar leven door genade mag ontvangen: de vergeving van zonden door het bloed van de Heere Jezus Christus. Het is een boek met voorbeelden. Voorbeelden die gaan over de bekering van zondige mensen. Dat kan door de genade van God. Ook wij moeten een levensreis maken. Maken wij de reis van Christinne, haar kinderen, Barmhartigheid, Vreesachtigheid en Gereed-tot-hinken? Dan komen we behouden aan en mogen we eeuwig bij de Heere zijn. Veel zegen en leesgenoegen met dit bijzondere boek. Gebonden, Harde kaft 269 pagina's Voorzien van prachtige kleurenillustraties van Adri Burghout John Bunyan Stichting - Kootwijkerbroek

Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog aan zijn eigen ontwerp van een ethiek. Het project bleef onvoltooid, doordat hij gevangengenomen werd. De ethiek die hem voor ogen stond, was echter ook nooit bedoeld als kant-en-klaar ontwerp waarin de lezer een antwoord op al zijn vragen zou vinden – hij moet zélf aan de slag. Bonhoeffers aanzetten voor een ethiek dagen de lezer daartoe uit. De teksten zijn vertaald en ingeleid door Gerard den Hertog en Wilken Veen.

Heldere en toegankelijke uiteenzetting over secularisatie. Voor het eerst is het zover: Nederland telt meer ongelovigen dan gelovigen', kopte Trouw in 2015. Media wijzen met regelmaat op de ontwikkeling van afnemend geloof in het moderne Westen. Secularisatie is de naam van dit clichébeeld. Secularisatie is het verhaal dat journalisten, religieuze leiders en gewone mensen vertellen als zij uitleggen waarom er minder in God wordt geloofd, waarom kerken sluiten of waarom confessionele partijen marginaler worden. 'Een meesterwerk van nuance, intelligentie en volledigheid. U dacht dat u er op het gebied van de secularisatiethese wel een beetje was met Max Weber, Peter Berger en Charles Taylor - en dan nog het meest van horen zeggen? Paul vertelt u het complete verhaal met namen en nuances waar u nog nooit van gedroomd had.' - Trouw

Een theologische reflectie op het ambt en het werken in de kerk. In ‘Geroepen door Christus’ zetten vier theologen lezers aan tot het nadenken over de theologie van het ambt en nodigen ze lokale gemeenten uit tot reflectie aan de hand van praktische vragen. De discussie over en de ontwikkeling van het ambt is al zo oud als de kerk zelf. Geroepen door Christus introduceert een ambtstheologie die oude tegenstellingen te boven komt door in te zetten bij de zending van God (Missio Dei) en de roeping door Christus. Daarmee levert het een doorwrochte protestantse bij drage aan het oecumenische debat over het ambt. Ook helpt het de Protestantse Kerk verder in de positionering van pioniers en kerkelijk werkers als ambtsdragers.

Net na de intocht in Jeruzalem voorzegt Christus dat Zijn dood aanstaande is. Deze indringende woorden staan opgetekend in Johannes 12:27: 'Nu is Mijn ziel ontroerd.' Zijn bede, of de Vader Zijn Naam wil verheerlijken, wordt direct gevolgd door een stem uit de hemel. De schare verstaat er niets van. En ook ziet zij op dat moment niet in wat het betekent dat Christus van de aarde verhoogd zal worden. De bekende Schotse predikant Samuel Rutherford behandelt het Bijbelgedeelte Johannes 12:27-33 uitvoerig in een aantal preken in 'De verhoogde Christus'. Het gaat daarin over de thematiek van de onderwerping van de gelovige onder de afwezigheid van Christus. Op de hem kenmerkende wijze legt Rutherford daarin onder meer uit wat de protestantse leer over dit thema zegt. Ook weerlegt hij de opvattingen van de de antinomianen en arminianen. Het werk is in het Nederlands vertaald door Ruth Pieterman en voorzien van een inleiding van ds. J.A. Kloosterman. Vanwege de omvang wordt dit werk in twee delen uitgegeven. De verschijning van deel B staat D.V. gepland in het najaar van 2023.

Het ultieme Troostboek Oosterhuis over zijn nieuwe boek: 'Wij zijn gewend aan veel doden tegelijk. Massaal sterven, 150 per dag in Syrië, najaar 2012. De zes Miljoen. "Nee," zei de joodse schrijver Abel Herzberg, "zes miljoen maal één mens." Dit boek gaat over de dood van telkens één mens. Ik heb ze allen uitgeleide gedaan uit dit leven - en alle uitvaartteksten en requiemgezangen in dit boek verzameld, zijn voor hen geschreven. Waar onze doden zijn? In vuur? In licht? In vrede? In God? Het laatste woord is niet aan mij.'

Vergeten verhalen over het kruis. Een verrassende zoektocht naar de geschiedenis van een symbool. In Het kruis neemt theoloog en publicist Alfred C. Bronswijk lezers mee op reis naar de oorsprong van het symbool van het kruis. Het kruis staat nu bekend als het centrale symbool in het christendom, maar dat is niet altijd zo geweest. Dit boek vertelt over de bewogen geschiedenis van het kruis op een ontdekkende manier. Niet alleen over de vele verschijningen in de kunst en de samenleving, maar ook over de theologische gedachten achter al die verschillende uitingen. Het kruis dook echter niet alleen op in een religieuze context, er waren ook politieke bedoelingen. Vaak werd het kruis als symbool misbruikt. Daarom gaat dit boek ook over godsdienstoorlogen en kolonisatie.

In God. Een anatomisch onderzoek laat Francesca Stavrakopoulou zien hoe ons godsbeeld zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld en werpt ze een nieuw licht op de oorsprong van de westerse cultuur. Drieduizend jaar geleden, in de gebieden die we nu Israël en Palestina noemen, aanbad een groep mensen een ‘vadergod’ genaamd El. El had zeventig kinderen, en een van hen was Jahweh. Jahweh had een lichaam, een vrouw, nakomelingen. Hij vocht tegen monsters en stervelingen, hij was verzot op lekker eten en goede wijn, schreef boeken, trok eropuit en deed zo af en toe een dutje. Maar hij zou iets veel groters en veel abstracters worden: de god van de grote monotheïstische religies. God. Een anatomisch onderzoek laat zien dat Gods oorsprong duizenden jaren teruggaat, naar lang voordat de Bijbel werd geschreven. Hoewel theologen hem vandaag de dag voorstellen als een wezen zonder lichaam leek God in zijn oorspronkelijke vorm meer op onszelf: God praatte, liep, lachte, huilde, voelde, sliep en ademde net als wij. Door zijn lichaam zorgvuldig te onderzoeken – van zijn hoofd tot zijn handen, van zijn voeten tot zijn edele delen – laat Francesca Stavrakopoulou zien hoe ons godsbeeld zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld. ‘Verrassend, misschien zelfs choquerend, het brengt aspecten van de bijbelse God aan het licht waarvoor moderne lezers zelden oog hebben.’ – John Barton, emeritus hoogleraar Bijbelstudies aan Oxford University ‘Een verrijkende, verontrustende, onderhoudende en tot nadenken stemmende leeservaring.’ – Literary Review ‘Meeslepend en verbluffend.’ – The Sunday Times

Met diep ontzag is een verzameling van zeven preken over Jesaja 66:2 (Op deze zal Ik zien, op de arme en verslagene van geest en die voor Mijn woord beeft) en 2 Koningen 22:19 (Omdat uw hart week geworden is …). Burroughs wil de lezer ertoe overhalen om zich te onderwerpen aan het Woord, zich erdoor te laten leiden en eruit te leven op een wijze die het Evangelie waardig is. Thomas Brooks schrijft in zijn voorwoord op deze bundel: ‘Er zijn drie soorten mensen aan wie ik deze verhandeling aanbeveel: Aan hen die beven voor het Woord en een teer hart hebben. Zij zullen hierin uitnemende vertroostingen vinden. Aan hen die ongevoelige zondaars zijn. Zij zullen hierin argumenten vinden om hen wakker te schudden. Aan hen die onder veel vrees gebukt gaan. Zij zullen gezegende waarheden vinden die onder de zegen van boven een eind zullen maken aan hun angsten en twijfels.’

Een aanmoedigend boek over apologetiek en het streven naar een eerlijke dialoog tussen religies. In ‘Open en onbevangen’ presenteren Benno van den Toren en Kang-San Tan een nieuwe benadering van apologetiek die het gesprek aangaat met de vele multireligieuze culturen van vandaag. De wereld heeft nog steeds behoefte aan de boodschap van Jezus Christus, maar om het evangelie te verbinden met diverse en veranderende contexten moeten we de christelijke geloofsverantwoording ontdoen van dominant westerse denkvormen. Dit boek is een pleidooi voor een wereldwijde, interculturele kennismaking met christelijke apologetiek in een houding van nederigheid en vertrouwen.

Theïstische evolutie lijkt een aantrekkelijk alternatief voor de Bijbelse scheppingsleer. We kunnen de evolutieleer aanvaarden, terwijl we het geloof in God als Schepper niet hoeven op te geven. Maar theïstische evolutie roept ook tal van vragen op. De theologische kwesties zijn niet de minste. Op welke manier moeten we Genesis 1-11 lezen? En wat te denken van de verwijzingen naar deze hoofdstukken in het Nieuwe Testament? Waarin openbaart God Zijn scheppingshandelen als alles zich via evolutieprocessen heeft ontwikkeld? Ook doemen er problemen op van filosofische en wetenschappelijke aard. De auteur onderzoekt in dit boek of het theïstisch evolutionisme een begaanbare weg is voor wie onverkort wil vasthouden aan de Bijbel als het Woord van God en tegelijk zijn logisch denkvermogen geen geweld wil aandoen.

Op basis van omvattend onderzoek en talrijke gesprekken met vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, en nauw aansluitend op gedachten van paus Franciscus, presenteert dit boek een bevrijdende omgang met de brandende maatschappelijke kwesties van deze tijd. De laatste vijftig jaar wil de kerk zich vooral aanpassen aan de eigentijdse samenleving en cultuur. Een moderne kerk in een moderne wereld gold en geldt als de weg naar de toekomst. Maar de moderne wereld verkeert in diepe crisis en weet zelf de weg naar de toekomst niet goed meer te vinden. Hoog tijd om een plan dat er direct na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) al was, alsnog uit te voeren: vanuit gelovig perspectief de eigentijdse ontwikkelingen analyseren. Zo kan zichtbaar worden wat in onze situatie 'de tekenen zijn van de aanwezigheid van God en van zijn plannen'. Wat een onoverkomelijk probleem lijkt, kan een aanzet zijn voor nieuw begin. Erik Borgman (1957) is hoogleraar publieke theologie en directeur van het Tilburg Cobbenhagen Center van de Universiteit van Tilburg. Deze publicatie is onderdeel van het project 'De katholieke traditie opnieuw een levende kracht' dat hij leidt.