Reformatorisch

Te midden van een seculiere wereld staat het reformatorisch onderwijs als een monoreligieuze zuil nog recht overeind. Maar hoe verhoudt dit type onderwijs zich tot de plurale samenleving waarin iedereen zijn eigen waarheid heeft? Hoe worden leerlingen op actieve participatie in die samenleving voorbereid? In deze bundel wordt de relatie tussen het reformatorisch onderwijs en de plurale en multireligieuze samenleving vanuit verschillende perspectieven geanalyseerd. Daarmee biedt de bundel ook een spiegel voor de omgang met interne levensbeschouwelijke diversiteit.

Amerikaanse evangelicals als John Piper en Tim Keller oefenen in toenemende mate invloed uit op gereformeerden in Nederland. In Evangelicals, een verkenning wordt de Amerikaanse evangelicale beweging in een reeks opstellen onder de loep genomen. De eerste opstellen belichten de theologische wortels van evangelicalen in de Verenigde Staten en laten zien welke plaats de evangelicalen innemen in de Amerikaanse politiek en samenleving. Ook wordt nagegaan hoe reformatorische christenen daar tegen deze stroming aankijken. Na deze verkenningen in Amerika komen de evangelicale invloeden in Nederland aan de orde. Lang bleven die marginaal. Sinds de jaren negentig veranderde dat. Vanuit verschillende invalshoeken stellen de auteurs van de laatste reeks opstellen de vraag of die beïnvloeding een verrijking dan wel een bedreiging vormt voor het gereformeerd protestantisme in Nederland. Evangelicals, een verkenning is uitgegeven ter gelegenheid van het afscheid van W.B. Kranendonk als hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad. De bundel bevat, naast enkele bijdragen van zijn hand, opstellen van: prof. dr. A. Baars, prof. dr. H. van den Belt, prof. dr. G. Harinck, prof. dr. J.C. Kennedy, dr. G.R. Procee, prof. dr. C.E. Smidt, dr. B.J. Spruyt, dr. M. Stolk, prof. dr. W. van Vlastuin en drs. M.K. de Wilde.

Aansprekende studie over de plaats van orthodoxe christenen in Nederland Refo’s werden lange tijd gezien als onschuldige folklore. Dat is echter aan het veranderen. Want zijn die orthodoxe christenen niet gevaarlijk? Media weten de biblebelt meer dan ooit te vinden. Ze storten zich op kerkgang in corona tijd, op vaccinatie en op reformatorische scholen die kin deren ‘gedwongen uit de kast laten komen’. In deze nieuwe publicatie in de reeks Studium Generale van Driestar edu catief tref je onder meer een historische schets aan van de refo’s en de samenleving. De auteurs gaan op zoek naar Bijbelse antwoorden op de vraag wat je als christen te doen staat in deze samenle ving. Aanvallen of juist verdedigen? Samengesteld door mr. Dick Alblas, Wilco Boender, dr. John Exalto, Laurens van der Tang, drs. Ton van der Schans en dr. Paul J. Visser.

Sommige mensen in onze kerk zagen nog steeds dat moeder hervormd was geweest. Aan de rode kousen die de meiden soms aan hadden. Of de vrolijke strikken in hun haar. Vader had van die praatjes geen last. Moeder wel. Die probeerde zich zo veel mogelijk te schikken. Helemaal verloochenen deed ze haar afkomst niet. Als ze een vrolijke bui had, deed ze op het harmonium een draaiorgel na. Of ze speelde een lied uit de bundel van Johannes de Heer. Een enkele keer liet ze zich ontglippen dat ze de preken in onze kerk wel goed vond, maar dat ze nooit aan de sombere omlijsting zou wennen. Het was ook wel een hele overgang, van de Grote Kerk in Schoonhoven naar het Schuurtje in Alblasserdam. In één generatie veranderde de wereld in een dorp. Tegelijk verdween het dorp als besloten gemeenschap, die zichzelf in alle opzichten kon bedruipen. In Schuurtjesvolk roept de auteur het dorpsbestaan van weleer tot leven, waarbij hij het verleden beschrijft zoals hij het beleefde toen het nog heden was. Hij doet dat vanuit zijn jeugdherinneringen aan Kinderdijk, waar hij opgroeide binnen een groot gezin dat was aangesloten bij een schuurkerk. Ook voor hen die tot een van de gevestigde kerken binnen de gereformeerde gezindte behoren, zal veel herkenbaar zijn.

Dr. F.G. Immink is ervan overtuigd dat de gereformeerde geloofstraditie ook nu van onschatbare waarde is. Het christelijk geloof verrijkt het leven en biedt houvast en troost. Daarbij speelt de traditie een uiterst belangrijke rol. Jezus leefde ongeveer tweeduizend jaar geleden, maar door de overlevering worden we nu met Hem verenigd. Door het geloof deel je in de verlossing van Jezus Christus. Zonder de Bijbel zou er geen geloofstraditie zijn. Maar hoe zit het eigenlijk met de overlevering van Jezus? En met die lange geschiedenis van het Oude Testament? Dat komt uitvoerig aan de orde in het eerste deel van het boek. Dan de vraag: Wat is ‘klassiek-gereformeerd’? Kenmerkend is het spreken met twee woorden: Woord en Geest, verkiezing en verbond, rechtvaardiging en heiliging. Dat schept ruimte. En uiteraard bestaat er een typisch gereformeerde liturgie.

De hele gereformeerde geloofsleer in één boek! In Aan Zijn voeten wordt duidelijk uitgelegd wat deze leer inhoudt, maar is er ook aandacht voor het bespreken van moderne opvattingen. Aan het einde van ieder hoofdstuk volgen toetsvragen die de totale stof doorlopen. Tevens zijn, voor gebruik door kerkenraden, kringen, verenigingen en op cursussen, discussievragen toegevoegd. In eerste instantie geschreven als onmisbare bagage voor belijdeniscatechisanten, maar ondertussen bekend als standaardwerk. De hoeveelheid en uitvoerigheid van onderwerpen maakt dit boek tot een naslagwerk dat het verdere leven meegaat! Deze uitleg van de geloofsleer wordt al meer dan twintig jaar door de auteur en andere predikanten gebruikt bij de belijdeniscatechese. De ervaringen van catechisanten en catecheten zijn in de stof verwerkt.

In Nederland is een uitgebreide delta met een rijke verzameling kleinere en grotere kerkelijke stromen. In dit boek blikken de auteurs terug op een van die vertakkingen: de Vrijmaking van 1944. Op 11 augustus van dat jaar, midden in de oorlog, las Klaas Schilder in Den Haag de Akte van Vrijmaking of Wederkeer voor. Daarmee werden de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt een feit. In de jaren die volgden, hebben veel leden en ook hele gemeentes zich bij dit kerkverband aangesloten. Inmiddels is de Vrijmaking al lang geleden en voor de meeste mensen alleen een overlevering, een verhaal dat door ouderen wordt verteld. Daarom nu de vraag: wat heeft de Vrijmaking gebracht dat het waard is om te onthouden en door te vertellen? De auteurs zoeken in verschillende richtingen naar een antwoord op deze vraag: historisch, kritisch, vanuit thema’s als verbond en heilshistorie, en met oog voor de hedendaagse kerkelijke context.