Jodendom

De Joodse wereldkeuken volgens Jonah Freud Hoe ziet een seideravond eruit in Australië en wat zetten ze op tafel in Zuid-Afrika? Wat wordt gegeten tijdens de sabbat in Rio, op de Antillen en in Rome? En niet te vergeten: hoe bereiden ze in alle uithoeken van de wereld hun kippensoep? Met deze belangstelling ben ik gaan kijken naar de Joodse keuken wereldwijd; naar de zes continenten en wat de Joodse bevolking daar eet. Joden leven immers verspreid over de hele wereld, maar veel mensen weten niet dat in landen als Ethiopië, Suriname en Brazilië grote Joodse gemeenschappen leven, met elk hun eigen gerechten.

Overzicht van de de grote religies hindoeïsme, boeddhisme, jodendom, christendom en islam In ‘De vijf religies van de wereld’ beschrijft godsdienstwetenschapper Henk Schouten beknopt de oorsprong, bronnen, leer, leefregels en stromingen van hindoeïsme, boeddhisme, jodendom, christendom en islam. Ook belicht hij de verschillen en overeenkomsten tussen de wereldreligies.‘De vijf religies van de wereld’ bevat verder een lijst van de belangrijkste begrippen uit deze godsdiensten.

54 dagen uit het leven van de opperrabbijn Binyomin Jacobs Toen begin 2020 de coronacrisis uitbrak, vroeg het Joods Cultureel Kwartier aan opperrabbijn Binyomin Jacobs om een dagboek bij te houden. Welke invloed had het ‘nieuwe normaal’ op zijn leven? In de afgelopen maanden pakte hij bijna dagelijks de pen op om over zijn belevenissen te schrijven. In dit bijzondere boek zijn hieruit 54 dagen geselecteerd.Je leest over de bezoekers die hij ontvangt in zijn eigen ‘Gan Eden’ – het paradijs – in zijn achtertuin nu hij door de coronamaatregelen geen mensen binnenshuis mag ontvangen, over zijn strijd tegen het secularisme waardoor G’d uit het openbare leven wordt verdreven, zijn ervaringen (en soms aanvaringen) met christelijke instanties, maar ook over de visie die hij als Jood heeft op onder andere de relatie tussen man en vrouw in het huwelijk. Ook de voortdurende dreiging waarmee hij en zijn gezin te maken hebben komt voorbij en het bespuugd worden op straat. Je krijgt een inkijkje in het leven en de gedachtewereld van deze autoriteit binnen het Nederlandse Jodendom.

Soetendorp groeide uit tot de stem van liberaal-joods Nederland en blikt terug op het leven. Het is een wijs en noodzakelijk boek over liefde, ankering, verzet, verzoening en een goed geweten. Awraham Sjalom Soetendorp werd geboren in de oorlog. De eerste twee jaar van zijn leven bracht hij door op een onderduikadres. Op zijn 25ste begon hij, als jongste rabbijn van Nederland, met ‘het werk van vrede en hoop’. In de media groeide hij uit tot de stem van liberaal-joods Nederland. Aan de vooravond van zijn tachtigste verjaardag blikt hij terug. Hij deelt de belangrijkste inzichten die hij opdeed in een rijk en bevlogen leven, dat getekend werd door de oorlog en de gevolgen daarvan. Hij zag veel en vaak onmogelijk te dragen verdriet om zich heen. Waar het om gaat, betoogt hij, is dat verdriet en woede uiteindelijk niet de overhand krijgen, maar dat de balans doorslaat naar hoop en optimisme. Maar wat betekent een moedig en hoopvol leven, voor jezelf en voor de ander? Levenslessen van een rabbijn is een bezield, wijs en noodzakelijk boek over liefde, ankering, over breken en helen, over verzet, verzoening en een goed geweten.

Het Joodse volk heeft eeuwenlang gebeden voor de mogelijkheid terug te keren naar Sion, het hart van Israël, het Beloofde Land. Dit diepe verlangen werd sinds het begin van de 19e eeuw werkelijkheid. Sindsdien zijn miljoenen Joden 'thuis'gekomen en heeft Israël een aantal bijzondere hoofdstukken aan zijn geschiedenis kunnen toevoegen, met als hoogtepunt de stichting van de staat Israël in 1948. Anno 2021 is Israël uitgegroeid tot een volwassen, moderne democratie in een verdeeld Midden-Oosten. Zijn grenzen en geschiedenis worden voortdurend betwist, tot in de Verenigde Naties toe. Velen dringen aan op de (her)verdeling van het land, waarbij Israël grote delen van het hartland zou moeten afstaan aan de Palestijnen, onder druk van 'internationaal recht'. De auteurs nemen je aan de hand van kaarten mee door de recente geschiedenis van Israël en zijn grondgebied. Van de Ottomaanse overheersing in de 19e eeuw tot de meest recente situatie. Het levert een verrassend perspectief op en is een onmisbare hulp om de huidige conflicten rond Israël beter te begrijpen.

Jezus wordt in de Koran vermeld als belangrijke profeet, Abraham en Jakob zijn bekende Bijbelse figuren, voor zowel joden als christenen. Zijn sommige delen van de Heilige Schriften toevallig van elkaar afgeleid of drukken ze een wezenlijke band uit? Van het prille begin tot vandaag loopt er een breuklijn tussen godsdiensten die alle één God belijden. De joden werden al snel als 'godsmoordenaars' bestempeld omdat ze Jezus aan het kruis hadden laten nagelen. Moslims en christenen stonden meermaals met getrokken zwaarden tegenover elkaar, niet alleen in de kruistochten. Israëli's en Palestijnen leven op gespannen voet in het Heilig Land. Toch staan joden, christenen en moslims op spiritueel en moreel vlak dichter bij elkaar dan ze misschien zelf beseffen. Hoe kijken de volgelingen van Mozes, Jezus en Mohammed nu eigenlijk naar elkaar? Welke ideeën bieden hun respectieve tradities om al dan niet de dialoog aan te gaan en duurzame vrede te stichten? De auteur grasduint in teksten van de drie wereldreligies en laat enkele denkers van vroeger en nu aan het woord. Hij stoot op belangrijke verschillen, gaat op zoek naar de context van controversiële schriftteksten, brengt nuances aan. Maar vooral zoekt hij uit of het jodendom, de islam en het christendom naar elkaar zijn toegegroeid en welke pogingen er worden ondernomen om hun delicate driehoeksverhouding achter zich te laten. Jan Van Eycken is priester van het aartsbisdom Mechelen- Brussel met specifieke opdracht voor de interreligieuze dialoog in Brussel.